واردات ممنوع،حنایی که دیگر رنگی ندارد
«واردات» موضوعی که دارای تعاریف معین و مشخص و چارچوبهای دقیقی است و هیچ کس هم منکر آن نیست اما در ایران هر موضوع عادی و پذیرفته شدهای هم میتواند به یک جنجال و حاشیه تبدیل شود.
واردات چند سالی است که در ایران موضوع حاشیهسازی شده است و بعد از وقوع نیز به توپی بین وزارتخانهها تبدیل میشود و کسی هم مسئولیت آن را برعهده نمیگیرد. بارها و بارها کارشناسان و مسوولان بر این موضوع که واردات محصولات کشاورزی نباید همزمان با فصل برداشت آن محصول در کشور صورت گیرد و این کار به منزله تیشه بر ریشه تولید داخل زدن قلمداد میشود اما گویا منافع برخی در گرو این اقدام است.
سال گذشته چندین بار از مسوولان مربوطه اعلام شد که واردات برخی اقلام و محصولات کشاورزی ممنوع است اما کماکان شاهد ورود آنها بودیم و بعد از ورود و توزیع آنها و اعتراضها نسبت به این رویه موضوع به جنگ رسانهای بین چند وزارتخانه تبدیل شده و کسی مسوولیت ان را نمیپذیرفت.
چند روز پیش نیز وزارت کشاورزی اعلام کرد که هیچ مجوزی برای واردات میوه نداده است و این اعلام پس از حضور مهمان ناخواندهای به نام میوههای وارداتی در سبد خانوارها صورت گرفت.
نکتهای که بسیار تامل برانگیز است و میتواند نشانه ارادهای پنهان مبنی بر واردات باشد این است که امسال از سوی عالی ترین مقام کشور سال تولید ملی، حمایت کار و سرمایه ایرانی لقب گرفته است اما با این وجود با واردات بی رویه برخی اقلام علاوه بر نابودی تولید داخای کار و اشتغال کشور را نیز تحت تاثیر قرار میدهیم و این یعنی بیتوجهی به شعاری که با درایت و با در نظر گرفتن شرایط کشور اعلام شده است.
سال گذشته چندین بار از مسوولان مربوطه اعلام شد که واردات برخی اقلام و محصولات کشاورزی ممنوع است اما کماکان شاهد ورود آنها بودیم و بعد از ورود و توزیع آنها و اعتراضها نسبت به این رویه موضوع به جنگ رسانهای بین چند وزارتخانه تبدیل شده و کسی مسوولیت ان را نمیپذیرفت
متاسفانه در حالی که تولید امسال محصولات کشاورزی به قدری پر رونق بوده است که دیگر انبارها جایی برای نگهداری محصول داخلی ندارند و کشاورزان به دنبال بازار برای عرضه محصولشان هستند، این اقدام صورت میگیرد. مسئله تاسف بار تر این است که متولی تولید و صادرکننده مجوز واردات و صادرات محصولات کشاورزی اعلام میکند "به جز موز هیچ مجوزی برای واردات میوه صادر نکرده است!" و این یعنی باید دنبال دستهای پشت پرده این موضوع بود و جیبهایی که پر پول میشوند و تاوانی سنگینی که کشاورزان میپردازند.
این اظهارات در حالی مطرح شده است که بر اساس آمار گمرک در هفت ماهه امسال بیش از 361 هزار تن انواع میوه به ارزش تقریبی 265 میلیون دلار به کشور وارد شده است. واردات میوههایی مانند پرتقال، گلابی، نارنگی، سیب و کیوی که تولید مناسبی داشته است و توزیع آن در بازار، خستگی را بر جان کشاورز میخشکاند و رغبت برای ادامه مسیر را هم کاهش میدهد. در حالی که در علم اقتصاد، کشاورزی از محروهای اصلی توسعه یافتگی یک کشور محسوب میشود و باید بر اساس آن به این بخش اقتصادی توجهی ویژه کرد.
البته طبق روال مسوولان وزارت جهاد کشاورزی نه با صراحت بلکه در لفافه مطرح میکنند مسوول این واردات نادرست وزارت صنعت، معدن و تجارت است اما تمایلی هم به درگیر حواشی شدن ندارند.
البته در این زمینه برخی مسوولان مربوطه اعلام کردهاند که "واردات همه میوهها به غیر از موز به کشور ممنوع است و هیچگونه ثبت سفارشی صورت نمیگیرد اما میوههای فانتزی مانند آناناس، نارگیل، کاکتوس و بعضا نارنگی و سیب سبز فرانسوی در میادین ترهبار مشاهده میشود که این واردات از مبادی رسمی صورت نگرفته و شاید به صورت قاچاق در قالب کانتینر محصولات دیگر به کشور وارد شده است."
البته اگر بپذیریم که این میوهها به صورت قاچاق وارد کشور شدهاند یعنی پذیرفتهایم که نه تنها امسال، بلکه هر سال باید شاهد ورود این میزان میوه آنهم به صورت قاچاق به کشور باشیم و با نهایت تاسف بپذیریم که نهادی برای نظارت و برخورد با این امر یا وجود ندارد یا دارد ولی کارایی ندارد. در صورت ادامه چنین شرایطی و مدیریت نکردن آن، واردات میوههای فانتزی مفری برای واردات میوههایی میشود که کشاورزان برای تولید آن زحمت زیادی کشیدهاند و تنها دلالان بدون هیچ زحمتی سودهای کلان به جیب میزنند.
متولی تولید و صادرکننده مجوز واردات و صادرات محصولات کشاورزی اعلام میکند "به جز موز هیچ مجوزی برای واردات میوه صادر نکرده است!" و این یعنی باید دنبال دستهای پشت پرده این موضوع بود و جیبهایی که پر پول میشوند و تاوانی سنگینی که کشاورزان میپردازند
رییس اتحادیه باغداران نیز در این زمینه معتقد است که در شرایطیکه هیچ میوهای به غیر از موز مجوز ورود به کشور ندارد، واردات، حاصل تلاش یکساله کشاورزان زحمتکش را بر باد میدهد و خیانت به استقلال و خودکفایی کشور است چراکه با وجود تحریمها و تورمهای بسیار، کشاورزان علیرغم افزایش هزینههای تولید، هیچ افزایش قیمتی در محصولات خود نداشتهاند.
با در نظر گرفتن اینکه کشور ما از مزیتهای چهار فصل بودن برخوردار است و به اذعان بسیاری بهترین میوههای خاورمیانه و شاید جهان را تولید میکند واردات 265 میلیون دلاری میوه آن هم با وجود اعلام ممنوعیت ثبت سفارش آن از سوی سازمان توسعه تجارت، بر بازار داخلی بیتأثیر نیست اما انگار گوشهای مسوول از این حرفها پر شده یا اینکه اولویتهای دیگری غیر از حمایت از تولید داخل دارند که رنج تولید کشاورز، حمایت از تولید ملی، مقابله با تحریم و ... را نادیده گرفته و اقدام قابل تاملی برای جلوگیری از این امر ندارند.
باید دید این بار هم پرونده واردات میوه مانند سالهای گذشته با مهر فراموشی به بایگانی فرستاده میشود یا اینکه کمی با دغدغه بیشتر از سوی مسوولان به آن توجه خواهد شد.
معصومه نصیری بخش اقتصاد تبیان